Lex est quod notamus...
W dniach 28-31 maja 2025 roku Katowice gościły uczestników XXXI Kongresu Międzynarodowej Federacji Prawa Europejskiego (FIDE), jednego z najważniejszych wydarzeń w kalendarzu prawniczym Europy. Wydarzenie to, organizowane przez Polskie Stowarzyszenie Prawa Europejskiego (PSPE), odbyło się w szczególnie symbolicznym momencie – podczas polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, co dodatkowo podkreślało znaczenie prawa europejskiego i integracji europejskiej.
Kongres odbył się w nowoczesnym Międzynarodowym Centrum Kongresowym (MCK) w Katowicach, które dzięki swojej funkcjonalnej architekturze i postindustrialnej estetyce stanowiło idealne miejsce dla tego prestiżowego wydarzenia. Obiekt, oddany do użytku w 2015 roku, może pomieścić do 15 000 osób i zalicza się do najlepszych obiektów biznesowych w Polsce.
Wybór województwa śląskiego jako regionu goszczącego kongres nie był przypadkowy. Region ten nie tylko zapewnił finansowanie projektu ze swojego budżetu, ale również symbolizuje przemianę gospodarczą i prawną, którą przeszła Polska w ramach integracji europejskiej.
Kongres przyciągnął grono najwybitniejszych ekspertów prawa europejskiego z całego świata. Wśród kluczowych prelegentów znaleźli się między innymi:
Koen Lenaerts – Prezes Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który od 2015 roku kieruje tą najważniejszą instytucją sądowniczą UE.
Anne Applebaum – laureatka Nagrody Pulitzera, historyk i dziennikarka, która wygłosiła wykład na temat wyzwań i możliwości globalnych zmian politycznych i gospodarczych.
Adam Bodnar – Minister Sprawiedliwości RP, który wcześniej pełnił funkcję Rzecznika Praw Obywatelskich, znany ze swojego zaangażowania w ochronę praworządności i praw człowieka.
Michael McGrath – Komisarz UE ds. Demokracji, Sprawiedliwości, Praworządności i Ochrony Konsumentów, który objął stanowisko w grudniu 2024 roku.
Claire Bazy Malaurie – Przewodnicząca Komisji Weneckiej, członkini tej prestiżowej instytucji od 2014 roku.
XXXI Kongres FIDE koncentrował się na trzech kluczowych zagadnieniach współczesnego prawa europejskiego:
Pierwsza sesja tematyczna poświęcona była analizie mechanizmów prawnych stosowanych przez Unię Europejską w sytuacjach kryzysowych, co w kontekście ostatnich lat – pandemii COVID-19, kryzysu migracyjnego czy wojny w Ukrainie – nabiera szczególnego znaczenia.
Drugi główny temat dotyczył regulacji gospodarki cyfrowej, w tym Digital Services Act (DSA) i Digital Markets Act (DMA), które stanowią fundamenty nowego porządku prawnego w przestrzeni cyfrowej.
Trzeci obszar tematyczny obejmował przejście od zielonej transformacji do zarządzania kryzysowego UE w sektorze energetycznym, co w obliczu wojny w Ukrainie i kryzysu energetycznego stało się jednym z najważniejszych wyzwań prawnych i politycznych Europy.
Organizatorzy kongresu szczególną uwagę poświęcili udziałowi młodych przedstawicieli środowiska prawniczego. W tym celu wprowadzono preferencyjne opłaty rejestracyjne dla uczestników poniżej 30. roku życia oraz zorganizowano Young FIDE Seminar.
Seminarium młodych prawników odbyło się 28 maja 2025 roku na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Wydarzenie otworzył inauguracyjny wykład profesor Eleanor Sharpston pt. "Młode wilki powinny być chętne do pozostawienia swojego śladu: pomysły i sugestie od starszego wilka".
Dla przedstawicieli zawodów prawnych, w tym notariuszy, kongres stanowił wyjątkową okazję do pogłębienia wiedzy na temat najnowszych trendów w prawie europejskim. Tematy poruszane podczas wydarzenia – od prawa kryzysowego po regulacje cyfrowe – mają bezpośrednie przełożenie na codzienną praktykę prawniczą.
Szczególnie istotne dla notariuszy były dyskusje dotyczące cyfryzacji usług prawnych i adaptacji tradycyjnych instytucji prawnych do wymogów gospodarki cyfrowej. Regulacje takie jak DSA i DMA wpływają bowiem nie tylko na wielkie platformy technologiczne, ale również na sposób świadczenia usług prawnych w całej Unii Europejskiej.
XXXI Kongres FIDE w Katowicach potwierdził pozycję Polski jako ważnego gracza w europejskiej społeczności prawniczej. Wydarzenie to nie tylko umocniło prestiż polskiego środowiska prawniczego na arenie międzynarodowej, ale również przyczyniło się do pogłębienia współpracy między prawnikami z różnych krajów Unii Europejskiej.
Katowice, jako miasto o bogatej historii przemian gospodarczych i społecznych, okazały się idealnym miejscem dla dyskusji o przyszłości prawa europejskiego w obliczu współczesnych wyzwań. Kongres zakończył się sukcesem, pozostawiając uczestnikom wiele cennych wniosków do dalszej pracy nad rozwojem prawa europejskiego.
Źródło: www.fide-europe.org.